KRÓTKA HISTORIA GMINY KOZY
Legenda o powstaniu mówi, że na dwóch polanach istniały dwie osady noszące podobna nazwę: Kozy Górne i Kozy Dolne. Inna legenda z kolei mówi, że na tych terenach wypasano kiedyś stada owiec, które zostały wybite przez Tatarów, oprócz dwóch. Ocalałe kozy znalazły miejsce w herbie miejscowości. Do końca XVIIIw. każda z dwóch osad miała oddzielnego wójta i innego właściciela, choć stanowiły jedna parafię, wzmianka po raz pierwszy w 1326r. w wykazie wizytowanych parafii w Polsce jako „Duabuscapris seu Siffridivilla”, co znaczy wie Kozy – posiadłość Zygfryda. Wieś posiadała już wtedy kościół parafialny i zameczek otoczony wałem i fosą, którego resztki przetrwały do 1935r.
Kozy były wsią szlachecką. Jej właścicielami byli kolejno:
- Korniczowie (do ok. 1425r)
-Gierałtowscy (od 1536r)
Jakub Gierałtowski w 1559r zamienił kościół katolicki w Kozach na zbór kalwiński. Kalwini zniszczyli wszystkie księgi i dokumenty parafialne. Kościół został przywrócony katolikom dopiero w 1658r roku i od 1636 Gierałtowscy byli dziedzicami Kóz Dolnych, natomiast Kozy Górne stały się dziedzictwem Russockich.
W kresie 1650-1687 Kozy Dolne należały do rodziny Rejów z Nagłowic. W XVIIIw. właścicielami Kóz została bogata krakowska rodzina Jordanów. Juz w 1776 roku wprowadzono numeracje domów. Kozy nabrały wówczas charakteru monolitycznej jednostki administracyjnej.
W XIX w. Kozami władali Kluccy, a następnie baronowie Czecz de Lindenwald.
Kozy były jedna z najbogatszych wsi ziemi oświęcimskiej. Słynęły z wielu znakomitych murarzy, jak również warsztatów płócienniczych. Od końca XIXw. kozianie byli znani z dużego wyrobienia narodowego i społecznego.
Podczas okupacji hitlerowskiej działała w Kozach prężna siatka konspiracyjna oraz oddział partyzancki AK. Po II wojnie światowej Kozy wchodziły w skład gminy zbiorczej Biała Wieś.Od 1954r. cała miejscowość stanowi odrębna gminę. powstanie samorządu lokalnego stało się szansą bardziej dynamicznego rozwoju, szczególnie w zakresie mieszkalnictwa i infrastruktury z nim związanej. W herbie Kóz, który pozostawili ostatni właściciele, widnieje hasło: semper melior, które tłumaczy się jako dążenie do doskonałości, bycie lepszym.
